Πετιμέζι

από
Πετιμέζι

Πετιμέζι  ονομάζεται το παχύρρευστο προϊόν από το μούστο των σταφυλιών μετά από βράσιμο, χωρίς προηγούμενη ζύμωση.

Ο Γαληνός Έλληνας γιατρός του 2ου αιώνα λέει ότι ονομαζόταν έψημα στην Μικρά Ασία από την οποία καταγόταν, ενώ οι αττικίζοντες το ονόμαζαν σίραιον.

Χρησιμοποιήθηκε ευρέως σαν ένα γλυκαντικό πολύ πιο φτηνό από το μέλι. Με αυτό έφτιαχναν πολλά από τα περίφημα γλυκά του κουταλιού οι Βυζαντινοί, ενώ η χρήση του διατηρήθηκε τουλάχιστον στην ύπαιθρο μέχρι πρόσφατα.

Παλιότερα το έβαζαν και στον καφέ. Ήταν ένα πρώτης τάξης αντιβηχικό, το έδιναν οι μανάδες στα παιδιά  για να ξεπεταχτούν τα σπειριά των εξανθηματικών ασθενειών αλλά το άπλωναν και πάνω σε φέτες ζεστού ψωμιού σαν λιχουδιά.

Με πετιμέζι έτρωγαν το πρώτο χιόνι (Κρήτη, Β. Ελλάδα, Καπαδοκία, Πόντος).

Σε πετιμέζι που δεν είχε δέσει έβαζαν ξερά φρούτα (κυδώνια, σύκα, αχλάδια)και τα έβραζαν για λίγο.

Αυτό το γλυκό που ονομάζεται ρετσέλι, παλιότερα ήταν διαδεδομένο σχεδόν σε όλα τα χωριά.

Για να είναι γευστικό και πυκνό  το πετιμέζι πρέπει να προέρχεται από υψηλόβαθμα σταφύλια.

Πληροφορίες από το βιβλίο της Μαριάννας Καβρουλάκη  “Η γλώσσα της γεύσης”

Και μετά τις πληροφορίες περί πετιμεζιού θα σας δώσω τη δική μου εκδοχή παρασκευής του.

Βρήκα στο χωριό μερικά σταφύλια από κλήματα αφημένα στη μοίρα τους και ήθελα να πάρω μαζί μου περισσότερο για συναισθηματικούς λόγους.

Σταφύλια Μάρμαρα

Τα επεξεργάστηκα και τώρα έχω ένα βαζάκι δικό μου πετιμέζι. Οι χρήσεις του αρκετές όπως μουστοκούλουρα, προσθήκη σε σάλτσες σε κρέατα που ψήνονται σε γλυκά και όπου βάλει ο νους του καθενός.

Αν θέλετε και εσείς να φτιάξετε το δικό σας πετιμέζι μπορείτε ακόμη να βρείτε στη λαϊκή αγορά σε καλή τιμή, εκεί προς τη λήξη της λαϊκής, (γιατί θα χρειαστείτε αρκετά) και να προσπαθήσετε.

Πετιμέζι

1 βαζάκι περίπου 500 ml

Συστατικά
  

  • Σταφύλια ολόκληρα ή ρώγες σταφυλιών
  • 1 μεγάλη φέτα ψωμιού
  • Μεγάλη κατσαρόλα

Οδηγίες
 

  • Πλένουμε τα σταφύλια και παίρνουμε μόνο τις ρώγες.
  • Με τη βοήθεια αποχυμωτή παίρνουμε το χυμό τους (μούστο). Το υλικό που βγαίνει στον κάδο απόρριψης δεν το πετάμε αλλά το στύβουμε σε σουρωτήρι και το προσθέτουμε στο μούστο. Αν δεν υπάρχει αποχυμωτής αυτό μπορεί να γίνει στύβοντας τα σε μεγάλο σουρωτήρι. Εγώ χρησιμοποίησα τον αποχυμωτή.
  • Βάζουμε το μούστο σε μεγάλη κατσαρόλα και τη φέρνουμε σε θερμοκρασία βρασμού. Προσθέτουμε τη φέτα ψωμιού και βράζουμε για 5 λεπτά.
  • Αφήνουμε να κρυώσει καλά και ξαφρίζουμε ότι έχει μαζευτεί στην επιφάνεια. Αφαιρούμε το ψωμί με τρυπητή κουτάλα.
  • Στραγγίζουμε χρησιμοποιώντας πυκνό σουρωτήρι ή τουλπάνι.
  • Βράζουμε το μούστο για αρκετή ώρα μέχρι να πάρουμε ένα πηχτό σιρόπι. Αν χρειαστεί ξαφρίζουμε και πάλι. Το σιρόπι αυτό θα είναι πολύ πιο πηχτό από τα σιρόπια των γλυκών
  • Βάζουμε σε αποστειρωμένο βάζο και αποθηκεύουμε.

Σημειώσεις

Ανάλογα με το πόσα υγρά έχουν τα σταφύλια μας ο χρόνος βρασμού ποικίλει όπως και η ποσότητα του πετιμεζιού που θα πάρουμε.
Τα δικά μου σταφύλια έδωσαν 4 λίτρα μούστου και το πετιμέζι που πήρα πολύ λίγο.
Η χρήση του ψωμιού βοηθάει να "κόψουμε" το μούστο αντί της στάχτης που παραδοσιακά χρησιμοποιείται.
Βέβαια, όσοι έχετε πρόσβαση σε οινοποιείο μπορείτε να ζητήσετε μούστο και να προχωρήσετε στα επόμενα στάδια.
Μου το θύμισε η φίλη μου η Ελένη και μετά ήρθε στη μνήμη ανάλογη συμβουλή της μάνας.
 

Κατηγορίες

Μετά από 38 δραστήρια χρόνια στο χώρο της υγείας, έπρεπε να οργανώσω το μετά!! Έτσι εκτός από τα άλλα ενδιαφέροντα μου άρχισα να γράφω τις συνταγές από τα φαγητά και τα γλυκά που τρώμε στο σπίτι στην καθημερινότητα μας. Με αυτό τον τρόπο θα γίνει μια καταγραφή όσων έμαθα να φτιάχνω από τα παιδικά μου χρόνια, μιας και η μαγειρική για λόγους επιβίωσης είχε μπει στη ζωή μου πολύ νωρίς, από τα 12 μου χρόνια στην αρχή των Γυμνασιακών μου χρόνων. Ελπίζοντας επιπλέον να βοηθηθούν τα παιδιά μου αναζητώντας τις συνταγές της μαμάς της γιαγιάς κλπ
    • Κλεομένης
    • 8 Οκτωβρίου 2015
    Απάντηση

    Καλησπέρα. Αν δεν κοπεί ο μούστος θα γίνει κρασί, ακόμα και με το βράσιμο; Ή δρα πιο πολύ σαν καθαριστικό, να γίνει πιο διαυγής; Ό,τι και να ‘ναι πάντως ξέρουμε με τι θα αλείψουμε το επόμενο χοιρινό που θα πέσει στο αυγό…

      • Ξανθή
      • 8 Οκτωβρίου 2015
      Απάντηση

      Το “κόψιμο” εκτός από το ότι σταματά το βρασμό του μούστου βοηθάει και στη διαύγαση του. Βεβαίως και θα βάλουμε στο επόμενο ψητό.

    • Μαριάννα
    • 8 Οκτωβρίου 2015
    Απάντηση

    Αγόρασα ένα βαζάκι πετιμέζι από τους παραγωγούς στα Σπάτα, αλλά μου κάνει εντύπωση που είναι αρκετά νερουλό (και όχι και τόσο γλυκό), ενώ, περίμενα να είναι πηχτό, όπως λές ότι έγινε και το δικό σου.
    Και του χρόνου, Ξανθή μου!

    • Marion
    • 9 Οκτωβρίου 2015
    Απάντηση

    Mας δίνεις ωραίες ιδέες Ξανθή.
    Ο αποχυμωτής έκανε καλή δουλειά.

    Μπράβο 🙂

    • mia maria
    • 9 Οκτωβρίου 2015
    Απάντηση

    Τι ωραία ιδέα ο αποχυμωτής! Στέλνω το link στη Χαρά να το δει σίγουρα γιατί το συζητάγαμε προχτές!

    • evi@thehealthycook
    • 9 Οκτωβρίου 2015
    Απάντηση

    καλημέρα Ξανθή!
    καλοφάγωτο! πολύ καλό tip αυτό με το ψωμί!
    ευχαριστούμε!

    • mia xara
    • 10 Οκτωβρίου 2015
    Απάντηση

    Καλημέρα Ξανθή, πάνω στην ώρα ήρθε η ανάρτησή σου, προσπαθούσα να βρω μούστο…Ευτυχώς έχω αποχυμωτή 🙂 Καλό Σ/Κ, XO

    • spoon stories
    • 18 Οκτωβρίου 2015
    Απάντηση

    Και εμείς μόνοι μας το φτιάχνουμε!Μπράβο Ξανθή!!

    • Αγγελική
    • 1 Σεπτεμβρίου 2017
    Απάντηση

    Στον αποχυμωτη έβαλα κ γω τ α σταφύλια! Μόνο που μετα τα πέρασα από σίτα 2-3 φορές. Έβρασα το μούστο χωρίς ψωμί γιατί δεν είχα βρει την συνταγη σου!! 2,5 κιλά σταφύλια… πήρα 450 γρ πετιμέζι. Το έβρασα 50 λεπτά γιατί φοβήθηκα μήπως ζαχαρώσει. Δεν εγινε πιλυ πηκτο… αλλα ειναι τέλειο!!!
    Που να φανταζόμουνα ότι θα εχω πετιμέζι στο Λουξεμβουργο!! Ευχαριστούμε για την συνταγη!

    • Αγγελικη
    • 1 Σεπτεμβρίου 2017
    Απάντηση

    Φοβερό!! Στον αποχυμωτη κ γω.. αλλα το τιπμε το ψωμί δεν το ξερά! Τώρα βρήκα την συνταγη σου!! Σούρωσα τον μούστο 2 -3 φορές κ μετά τον έβρασα περίπου 50 lepta! Φοβήθηκα μη μου ζαχαρωσει! 2,5 κιλά περίπου σταφύλια μου έδωσαν 450 γρ πετιμέζι.
    Τέλειο εγινε!! Ευχαριστουμεεεε

      • Ξανθή
      • 7 Σεπτεμβρίου 2017
      Απάντηση

      Χαίρομαι ιδιαίτερα που φτιάξατε πετιμέζι στο Λουξεμβούργο!! Αν φάνηκα κάπου χρήσιμη η χαρά είναι μεγαλύτερη. Ευχαριστώ πολύ για την επικοινωνία.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Συνταγές της Ασπρούλας
Close Cookmode